Бейсенбі, 15 Мамыр, 2025
  • ҚАЗ
  • РУС
  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы
  • Кіру
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Исламдық қаржыландыру
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Исламдық қаржыландыру
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету

Тасқын тоқтатар «Қарабура» жайында не білеміз?

11.04.2024
- Қоғам, Таңдаулы
0
276
ҚАРАЛДЫ
Facebook-те бөлісуTwitter-де бөлісу

Біраз уақыт бұрын Дінмұхамед Қо­наев­тың «Сталиннен Горбачевке дейін» атты кітабын оқып отырып, мына бір қызықты дерекке кезіктім. Тасқын суды тоқтататын «қарабура» әдісі жайында жазыпты. Көп адам біле бермейтін бұл әдіс шын мәнінде назар аударарлық.

Димаш Ахметұлы былай жазады: «Біз Орталық комитеттің тапсырмасымен Қызылорда облысына бардық. Бөрібай су арнасының бас жағында өте қатерлі апат орын алған еді: бөгетті бұзып өткен көктемгі еріген қар суы Қызылорданы басып қалу және Орталық пен Орта Азия арасындағы теміржол қатынасын үзу қаупін туғызған еді.

Бұзылған жерді қалпына келтіру үшін үлкен күш жұмылдырылды. Бұл жұмыстар менің жетекшілігіммен жүргізілді. Ташкент пен Алматыдан гидротехниктер және әскери бөліністер тартылды.

Алайда әскери қызметкерлер мен темір­жолшылар қанша тырысса да, тасқын судың бұзып өткен жерін бітей алмады. Содан бір күні маған жасы ұлғайған бір қария келіп:

Семья – фундамент личности

Аида Балаева: Отбасын қолдау – тұрақты дамудың берік негізі

15.05.2025
Неге кейбір «намазхандар» сәлемге дұрыс жауап қайтармайды?

Неге кейбір «намазхандар» сәлемге дұрыс жауап қайтармайды?

15.05.2025

– Текке әуреленбеңдер! Суды бөгеу үшін «қарабура» әдісін қолдану қажет, – деді (Кітапта орыс тілінде «карабуры» деп жазылған – Е.З.)

– «Қарабура» деген не? – деп сұрадым мен.

Оның айтуынша, жерге ұзындығы 15-20 метр арқанды тартып, үстіне қамыс, сабан, топырақ төсеп, оны тығыздап орау керек. Сосын осы орамдармен тасқынның жолын бөгеу қажет. Бары осы ғана.

– Басеке, маған бес-он сарбаз беріңіз, мен өзім-ақ істеймін, – деді сөзінің соңында қария.

«Қарабура» әдісін қолдану арқасында сол күні су бұзып өткен жер толықтай бітелді. Кейін білгенімдей, Әмір Темір заманында бұл халықтық әдіс бөгет жасау және өзендерді тоқтату үшін қолданылыпты. Апаттың беті қайтқан соң, ол туралы Маленковқа хабарланды.

Сонда маған мынадай ой келді: біз заманауи техниканың алапат күші мен инженерлік шешімдерге иек артамыз да, халық даналығы мен оның ұлы тарихи тәжірибесіне тым немқұрайды қарайды екенбіз. Өзіміз көргендей, қарапайым ғана бір қария барлық әскери батальондар мен ондаған ірі маман жасай алмаған істі жалғыз өзі жайпап тастады. Көрсеткен ғылымыңыз үшін рахмет, ақсақал!..»

Таяу күндері еліміздің ондаған өңірінде су тасқыны басталғанда Қонаевтың кітабы­нан оқыған осы әдіс бірден есіме түсті. Әлеу­меттік желіге арнайы пост жазып, сұрап көріп едім, мұндай әдістің барынан хабар­дар адам табыла қоймады. Содан интер­нетті ақтарып көрдім. Ол жерде де «қара­бура» туралы мәлімет жоқтың қасы. Дегенмен орысша сайттардан аз-маз деректер таптық.

«Hydrotehnik.com» сайтындағы мәлімет­ке көз жүгіртсек, қарабура – тал мен қамыстан орап жасалатын ауыр фашинаның айрықша түрі. Негізінен Орталық Азия халықтары көп қолданған әдіс. Қарабураның ұзындығы 6-7 метр, диаметрі 0,7-1 метр болады.

Суреттен көріп отырғандай, оны жасау үшін алдымен тегіс жерге әр 0,7 метр сайын жіптерді немесе арқандарды кереді де, оның үстіне қалыңдығын 20-25 етіп шыбықтарды төсейді. Сосын оның үстіне 5-10 см сабан, одан кейін қалыңдығы 10-25 см етіп ірілеу қиыршық тастарды төсеп шығады. Содан соң оны дөңгелектеп орап, жіппен тартып байлайды. Міне, қарабура дайын. Егер шыбық, сабан, қиыршық тас болмаса, олардың орнына қамыс, шым немесе топырақты пайдалануға да болады.

Дінмұхамед Қонаевтың естелігінен көрге­німіздей, бұл көне әдіс заманауи техниканың күші жетпейтін тасқынды бөгеуге де қауқар­лы екен. Ендеше, дәл қазіргі уақытта назар аударарлық дүние. Бірақ оның жасалу жолын жеткілікті білетін адамдар бар ма? Егер бар болса, көктемгі қарғын судың алдын алып, бетін қайтару үшін қолдануға әбден болар еді. «Жаңашылдық – ұмытылған ескі дәстүр» деген сөз бар. «Қарабураны» да заман ыңғайына сай неге жаңғыртпасқа?

Ескендір ЗҰЛҚАРНАЙ

Суретте: «Қарабураны» дайындау жолы:

1 – қада

2 – қиыршық тастар

3 – шыбықтар мен сабан

4 – дайын қарабура

Таңбалар: Ескендір Зұлқарнай
Бөлісу7Твитерге4Бөлісу1Бөлісу

Ұқсас мақалалар

Қайырымдылық – қанда бар қасиет
Ислам

Қайырымдылық – қанда бар қасиет

14.11.2024
Наурызбай қажы ТАҒАНҰЛЫ: Татулықтың басты тірегі – діни толеранттылық
Сұхбат

Наурызбай қажы ТАҒАНҰЛЫ: Татулықтың басты тірегі – діни толеранттылық

24.09.2024
Тағы жүктеу
Келесі жазба
1 шілдеден бастап жәбірленуші арызданбаса да, полиция із қозғайды – ІІМ

Балалар мен әйелдерге озбырлық жасағандар өмір бойына қамалады

Пікір қалдыру Жауапты болдырмау

Э-пошта мекенжайыңыз жарияланбайды. Міндетті өрістер * таңбаланған

Көп қаралғаны

  • Індеттен қайтыс болған адамның мәйітін жерлеу туралы пәтуа

    75279 бөлісті
    Бөлісу 30112 Твитерге 18820
  • Сәби шағында қайтыс болған бала ата-анасына шапағатшы бола ма?

    2473 бөлісті
    Бөлісу 989 Твитерге 618
  • Төрт мәзһаб – ислам

    4808 бөлісті
    Бөлісу 1923 Твитерге 1202
  • Тәһәжжүд намазын түннің қай уақытында оқыған дұрыс?

    2711 бөлісті
    Бөлісу 1084 Твитерге 678

Соңғы жарияланымдар

Семья – фундамент личности
Жаңалықтар

Аида Балаева: Отбасын қолдау – тұрақты дамудың берік негізі

15.05.2025
Неге кейбір «намазхандар» сәлемге дұрыс жауап қайтармайды?
Сұрақ-жауап

Неге кейбір «намазхандар» сәлемге дұрыс жауап қайтармайды?

15.05.2025
Бразилияда Димаштың суретімен безендірілген автобустар пайда болды
Жаңалықтар

Бразилияда Димаштың суретімен безендірілген автобустар пайда болды

15.05.2025
Тағы жүктеу
Қазақстандағы Ислам

Kazislam порталы – мемлекетіміздің дін саласында жүргізіп жатқан жұмыстарын насихаттайтын еліміздегі бірден-бір интернет-ресурс.

Біздің қолдаушыларымыз:

  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы

© 2024 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
  • ҚАЗ
  • РУС
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Исламдық қаржыландыру
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы

© 2024 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Қош келдіңіз!

Төмендегі тіркелгіңізге кіру

Құпиясөзді ұмыттыңыз ба?

Құпия сөзді қалпына келтіру

Please enter your username or email address to reset your password.

Кіру
-
00:00
00:00

Queue

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00