Парламент Сенатының төрағасы Мәулен Әшімбаев отандық телеарналарға сұхбат берді. Сұхбатта ол Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері съезінің маңызы туралы айтып, биылғы форумның жаңа геосаяси ахуалдағы ерекшеліктеріне жан-жақты тоқталды.
Мәулен Әшімбаев дін лидерлерінің съезін шақыру Қазақстанның жаһандық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қатысты ортақ күш-жігерді біріктіруге деген ұмтылысынан туындағанын атап өтті.
Сондай-ақ ол сол кезеңде съезд хатшылығының басшысы ретінде ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев форумды өткізудің бастауында тұрғанын айтты.
Сенат спикері әлемдік қоғамдастықтың форумға деген қызығушылығының артуы оның қазақстандық сыртқы саясаттың қажеттілігі мен тиімділігін баса көрсетіп отырғанын да тілге тиек етті.
«Алғашқы съезд 2003 жылы өткізілді. Оған 17 діни ұйымның, оның ішінде әлемдік діндердің лидерлері мен өкілдері келді. Содан бері арада 20 жыл және 6 съезд өтті. Әр съезд әлемде диалог мәдениетін тарату, өзара түсіністіктікті арттыру, әлемдік және дәстүрлі діндерді жақындастыру, рухани көшбасшылардың адамзат дамуының өзекті проблемалары бойынша бірыңғай ұстанымды әзірлеуі тұрғысынан маңызды рөл атқарды», – деді Мәулен Әшімбаев.
Сенат төрағасы осы жылдар ішінде сыртқы сын-қатерлерге бірлесіп жауап іздеу және әлемдік діндер арасында өзара іс-қимыл үрдісі кеңінен байқалып отырғанына назар аударды.
Сонымен қатар, соңғы жылдары рухани көшбасшылар ымыралы шешімдер мен ынтымақтастықтың ортақ платформасын іздеудің үлгісін көрсетті.
Осы ретте форум мәдениеттер мен өркениеттер арасында көпір қалыптастыруға ықпал етеді. Бұл – Қазақстанның негізгі тарихи миссияларының бірі.
«Біздің халқымыз ежелден ашықтық, бейбітшілікке төзімділік қағидаларын ұстанған. Біз әрқашан басқа діндерге құрметпен қарап келеміз. Ашықтық және толеранттылық мәдениеті белгілі бір дәрежеде біздің тарихымыздың, географиямыздың және шексіз даламыздың көрінісіндей. Дәл осындай құндылықтар біздің ұлттық кодымыздың маңызды бөлігін құрайды. Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан этникааралық және конфессияаралық келісімнің бірегей үлгісін қалыптастырды. Ол уақыт сынынан өтіп, өзінің тұрақтылығы мен келешегі зор екенін көрсете алды», – деді Мәулен Әшімбаев.
Съезд хатшылығының басшысы алдағы форумның бірегейлігі туралы да сөз қозғады.
Мәулен Әшімбаевтың айтуынша, VII съезд дін лидерлерінің қатысуы тұрғысынан мәртебесі жоғары болмақ.
Биыл форумға съезд тарихында алғаш рет Рим Папасы қатысады.
Жоғары мәртебелі меймандардың қатарында әл-Азхардың Бас имамы шейх Ахмед ат-Тайеб, иудаизм мен буддизмнің лидерлері, даосизм, синтоизм және басқа діндердің өкілдері бар.
«Қазіргі таңда 100-ден астам дін лидерлері мен діни ұйымдардың басшылары өздерінің қатысатынын растады. Бұдан басқа, жетінші съезд кезінде әлемнің көптеген елдері мен әлеуметтік топтар үшін өзекті мәселелер көтеріледі. Атап айтқанда, радикализмді, сенімсіздікті, ксенофобияны еңсеру жолында білім беру мен діни ағартуды дамытуға, әр діннің бейбіт өмір сүруін қамтамасыз етуге байланысты мәселелерді қозғайтын секциялық отырыстар болады. Секциялық отырыста әйелдердің отбасы мен қоғамдағы мәртебесін нығайтудағы қазіргі діни ұйымдардың рөлі туралы мәселе де сөз болады. Сондықтан бұл съезден әлемдік қоғамдастық, әлемдік БАҚ үлкен үміт күтіп отыр», – деді Мәулен Әшімбаев.
Сол кезде қабылданатын қорытынды құжат – VII съезд декларациясы съезд жұмысының нәтижесі болмақ.
Онда әлемдік діндер лидерлері неғұрлым көкейтесті әлемдік проблемаларды шешудің маңыздылығы туралы өз пікірлерін білдіреді.
Олардың ішінде геосаяси шиеленістер мен қақтығыстарға байланысты түйткілдер, әлеуметтік проблемалар және басқа да мәселелер бар.
Декларация БҰҰ-ның ресми құжаты ретінде таратылады.
Осылайша, Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің VII съезі өркениетаралық диалогты қамтамасыз етуге және бейбітшілікті, елдер арасындағы ынтымақтастықты нығайтуға маңызды үлес қосады.
Сондай-ақ жалпы әлемдік проблемаларды еңсеруге жол ашады.
Форум жұмысына рухани лидерлермен бірге БҰҰ, ЕҚЫҰ, ИСЕСКО, ИЫҰ, ТҮРКСОЙ, Дүниежүзілік ислам лигасы және басқа да халықаралық ұйымдардың басшылары қатысады.
ӨТКІЗІЛІП КЕЛЕ ЖАТҚАН ЖЫЛДАР ІШІНДЕ СЪЕЗД
БАРЛЫҚ ДІНДЕРДІҢ МІНДЕТІ ҚАЗІРГІ ЗАМАНДА
КӨБІНЕСЕ ОРТАҚ ЕКЕНІН АЙҚЫН КӨРСЕТІП БЕРДІ.
БҰЛ – РУХАНИ БОС ҚУЫСТЫ ЖӘНЕ АДАМЗАТТЫҢ
МОРАЛЬДЫҚ-АДАМГЕРШІЛІК ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫ
ДАҒДАРЫСЫНЫҢ ҚАТЕРІН ЕҢСЕРУ. БҰЛ – КЕЗ
КЕЛГЕН ҚОҒАМНЫҢ ЕҢБЕКСҮЙГІШТІК, АДАЛДЫҚ
ЖӘНЕ ӘДІЛЕТТІЛІК ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫ ІСПЕТТЕС
ЖАСАМПАЗДЫҚ БАСТАУЛАРЫН НЫҒАЙТУ
ҚАЖЕТТІЛІГІ. МҰНЫМЕН ҚОСА, ДІННІҢ БІТІМГЕРШІЛІК
КҮШІ КЕЗ КЕЛГЕН ҚОҒАМДАҒЫ ЖАНЖАЛҚАҚТЫҒЫСТАРДЫҢ, ТӨЗІМСІЗДІК ПЕН
РАДИКАЛИЗМНІҢ АЛДЫН АЛУҒА МҮМКІНДІК
ЖАСАУДА БОЛЫП ОТЫР.
Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезін өткізу арқылы қазақстан бүкіл әлемдік қоғамдастыққа жалпыұлттық консенсус пен қоғамның топтасуының үлгісін көрсетіп келеді. Біздің еліміз этносаралық және конфессияаралық келісімді қолдау саласында бай тәжірибеге ие және осы тараптағы кең ауқымды әрі тиімді ынтымақтастыққа қашанда әзір.
Религиозные съезды, объединившие религиозных лидеров всего мира, бесспорно, играют важную роль в развитии всесторонних культурно-гуманитарных отношений Казахстана. Важной особенностью этих съездов является то, что в их работе, помимо представителей всех крупных конфессий мира, участвуют выдающиеся политики, главы государств и авторитетные международные организации. Это обстоятельство дает возможность для укрепления глобальной безопасности и влияет на сближение культур и цивилизаций. А то, что Казахстан стоит во главе этого процесса, является бесспорным достижением многовекторной внешней политики страны.
Функционирование форумов в настоящее время в качестве диалоговой площадки практически показывает значение формирования благоприятной внешней среды для продвижения идеи толерантности и согласия на международной арене. Это миротворческая инициатива, не вызывающая никакого сомнения в необходимости. Люди всего мира понимают значение форума мировых и традиционных религий с высоким духовным смыслом. Это важнейший элемент диалога цивилизаций, как позитивного уравнивающего фактора развития культур и религий народов мира.
Өткізіліп келе жатқан жылдар ішінде Съезд барлық діндердің міндеті қазіргі заманда көбінесе ортақ екенін айқын көрсетіп берді. Бұл – рухани бос қуысты және адамзаттың моральдық-адамгершілік құндылықтары дағдарысының қатерін еңсеру. Бұл – кез келген қоғамның еңбексүйгіштік, адалдық және әділеттілік құндылықтары іспеттес жасампаздық бастауларын нығайту қажеттілігі. Мұнымен қоса, діннің бітімгершілік күші кез келген қоғамдағы жанжал-қақтығыстардың, төзімсіздік пен радикализмнің алдын алуға мүмкіндік жасауда болып отыр.