Сейсенбі, 6 Маусым, 2023
  • РУС
  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы
  • Кіру
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету

Қазақ мемлекеттілігі Жошы ханнан басталады

20.06.2022
- Қоғам, Таңдаулы
0
1.5k
ҚАРАЛДЫ
Facebook-те бөлісуTwitter-де бөлісу

Шыңғысхан жер қайысқан жеңімпаз қолымен жаулап алған жерлерін бәйбішесі Бөртеден туған төрт ұлына ұлыс қылып бөліп берді. Үлкен ұлы Жошы ханға Ертіс өзені мен Орал тауларына дейінгі жерлер, одан ары қарай батысқа қарай «моңғол атының тұяғы жеткен жерлерге дейінгі аймақтар», оңтүстікке қарай Каспий мен Арал теңізіне дейінгі жерлер берілді. Амударияның төменгі жағындағы аймақтар (солтүстік Хорезм) мен Сырдария өңірі де Жошы ұлысына кірді. Бұл жерлер «Жошы ұлысы» деп аталды.

Шыңғысханның екінші ұлы Шағатайдың үлесіне Қашқария, Жетісу, Маураннахр тиді. Үшінші ұлы Үгедейге батыс Моңғолия мен Тарбағатай аймағы берілді. Кенже ұлы Төле әкесінің қарашаңырағы Моңғолияны мұраға алды.

Бұл ұлыстардың барлығы Қарақорымдағы ұлы қаған Шыңғысханға бағынатын болды. Алайда, 1227 жылы Таңғыт жорығында жүргенде Шыңғысхан аттан құлап мертігіп, сол науқас меңдеп, көп ұзамай қайтыс болады. Шыңғысханнан бұрын бірнеше ай бұрын үлкен ұлы Жошы да Ұлытауда аң аулап жүріп, қапияда қаза тапқан еді.

Өтеміс қажының айтуынша, Жошы ұлысы өз ішінен Ақ орда, Көк орда, Боз орда болып бөлінген. Осының ішінде Ақ орда құрамына Ұлытау, Сегізағаш, Қаратал, Түйсенген, Женд, Баршыкент жерлері енген. Ақ орданы Жошының үлкен ұлы Орда Ежен (Рашид ад-дин) немесе он үшінші ұлы Тоқай Темір (Әбілғазы баһадүр) ұрпақтары биледі. Қазақ хандығының негізін салушы Керей мен Жәнібек хандар осы Ақ орда хандарының ұрпақтары саналады. Яғни, бүгінгі Қазақ мемлекеттілігі Жошы ұлысы, оның ішінде Ақ орданың негізінде қалыптасты.

Қасым-Жомарт Тоқаев 2019 жылы билік тізгінін қолға алған соң Қазақ мемлекеттілігінің басында тұрған Жошы ханға құрмет көрсетіп, Ұлытауда арнайы кешен тұрғызуға шешім қабылдады. Соңғы жылдары Жошы ханға қатысты бірнеше зерттеу жұмыстары да жарық көрді. Күні кеше Ұлытауда өткен Ұлттық құрылтайда Қасым-Жомарт Кемелұлы Жошы хан кесенесіне зиярат жасады. Осы зиярат барысында ҚМДБ төрағасы, Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлының Құран оқуын базбіреулер «Мұсылман емес адамға бата қайырды» деп сан-саққа жүгіртуде.

 Жошы хан кім? Оның діни сенімі қандай еді? Шыңғыс ханға қатысты тарихи деректерде ұлы қаған мен ұлдарының тәңір сенімінде болғандығы айтылады. Дегенмен, жақсы жорамалдарға негіз болатын мәліметтер жоқ емес. Мысалы, Жошы хан кесенесінің мұсылманша өрілуі, қабырғадан арабша «ықпал» (бәлкім Шыңғыс балаларының ішінде алғаш исламның дамуына ықпал еткені үшін бұл сөз жазылған) деген жазудың табылуы, Жошы ханның бір баласының есімін Мұхаммед деп қоюы, Алтын Ордада алғаш исламды қабылдаған төртінші ұлы Берекені бала кезінен медресеге беруі, Алтын Орданың негізін қалаған екінші ұлы Бату ханның жасырын исламды қабылдауы (Жузжани), Жошы ханның бір әйелінің мұсылман болуы, ислам тарихшылары Шыңғыс ханды жамандағанмен, керісінше Жошы ханды мақтауы, Шыңғыс ханның исламның төрт негізін (кәлима-шахадат, намаз, ораза, зекет) қабылдап, қажылыққа келгенде оны қабылдау үшін әлі ойланатын (тәфаккур) сыңай (Шәжратул-Түрік) танытуы т.б оң мәліметтер баршылық. Алайда, тарихи жазбаларда Жошы хан исламды қабылдады деген нақты бірде-бір дерек кездеспейді.

Кеше ҚМДБ төрағасы, Бас муфти Наурызбай қажы Тағанұлы протоколдың негізінде Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлымен бірге Ұлытаудағы тарихи кешендерге зиярат жасады. Бірақ, Наурызбай қажы Тағанұлы Қазақ мемлекеттілігінің басында тұрған дара тұлға – Жошы ханға құрмет көрсеткенімен, Құран бағыштағанда оның атын атаған жоқ. Қарасаңыз, кесененің айналасы бұрын қорым болған. Онда  көптеген мұсылмандар жерленген. Наурызбай қажы Тағанұлы Құран оқығанда, сондағы мұсылмандар үшін бата қайырды.

Еуропадағы мұсылмандар: Француз еліне шолу

Еуропадағы мұсылмандар: Француз еліне шолу

06.06.2023
Матуридиты и ашариты о сыфатах Всевышнего Аллаха

Алланы сынауға болмайды

06.06.2023

Атам қазақ: «Білмеген у ішеді» – дейді. Мәселенің анық-қанығынан бейхабар базбір бауырлар сын айтамын деп ифтираға бой алдыруда. Ал мұсылман баласы жел сөзге еруден сақ болуы тиіс. Десе де, исламға дейінгі игіліктерге құрмет көрсету сөлекет емес. Тек шариғат бұйырған әдептен асып кетпесек болғаны. ҚМДБ төрағасы, Бас муфти Наурызбай қажы Тағанұлы Мемлекет басшысымен бірге Жошы хан кесенесіне осы шариғи әдептің аясында зиярат жасады.

Мұхан ИСАХАН

Тегтер: басты тақырыпЖошы ханисламқазақ мемлекеттілігіҚазақ хандығыМұхан Исахан
Бөлісу35Твитерге22Бөлісу7Бөлісу

Ұқсас мақалалар

Тәжікстанда Орта Азиядағы ең үлкен мешіт ашылады
Жаңалықтар

Тәжікстанда Орта Азиядағы ең үлкен мешіт ашылады

06.06.2023
Президент: Рәміздерді қадірлеу – әр азаматтың қастерлі парызы!
Жаңалықтар

Президент: Рәміздерді қадірлеу – әр азаматтың қастерлі парызы!

04.06.2023
Тағы жүктеу
Келесі жазба
Ислам күлкінің қандай түрінен сақ болуға шақырады?

Ислам күлкінің қандай түрінен сақ болуға шақырады?

Пікір қалдыру Жауапты болдырмау

Э-пошта мекенжайыңыз жарияланбайды. Міндетті өрістер * таңбаланған

Көп қаралғаны

  • Адам құқығы мен бостандығы – негізгі құндылық

    383 рет бөліскен
    Бөлісу 153 Твитерге 96
  • Жаһандану үрдісінде ұлттық бірегейлікті қалай сақтаймыз?

    833 рет бөліскен
    Бөлісу 330 Твитерге 206
  • Исламның 5 парызы – Ибраһимнің (а.с.) 5 қазынасы

    6691 рет бөліскен
    Бөлісу 2676 Твитерге 1673
  • Дұрыс дұға жасау әдебі

    4372 рет бөліскен
    Бөлісу 1747 Твитерге 1092

Соңғы жарияланымдар

Еуропадағы мұсылмандар: Француз еліне шолу

06.06.2023
0
Еуропадағы мұсылмандар: Француз еліне шолу

Толығырақ оқу

Алланы сынауға болмайды

06.06.2023
0
Матуридиты и ашариты о сыфатах Всевышнего Аллаха

Толығырақ оқу

Мейрамбек ПАЗЫЛБЕКОВ: «Арал бекіресін келесі ұрпаққа жоғалтпай жеткізу – үлкен арманым»

06.06.2023
0
Мейрамбек ПАЗЫЛБЕКОВ: «Арал бекіресін келесі ұрпаққа жоғалтпай жеткізу – үлкен арманым»

Толығырақ оқу
Тағы жүктеу
Қазақстандағы Ислам

Kazislam порталы – мемлекетіміздің дін саласында жүргізіп жатқан жұмыстарын насихаттайтын еліміздегі бірден-бір интернет-ресурс.

Біздің қолдаушыларымыз:

 

  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы

© 2022 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
  • Бастапқы бет
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Сауалнама
    • Кітапхана
  • Жоба туралы
  • ҚАЗ
    • ҚАЗ
    • РУС

© 2022 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Қош келдіңіз!

Төмендегі тіркелгіге кіріңіз

Құпиясөзді ұмыттыңыз ба?

Құпия сөзді қалпына келтіру

Құпия сөзді қалпына келтіру үшін пайдаланушы аты немесе электрондық пошта мекенжайын енгізіңіз.

Кіру
-
00:00
00:00

Queue

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00