Сәрсенбі, 22 Наурыз, 2023
  • РУС
  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы
  • Кіру
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету

Жалған сәләфилік – Ислам үмбеті үшін қауіпті ағым

15.02.2023
- Ағымдар ақиқаты, Таңдаулы
0
169
ҚАРАЛДЫ
Facebook-те бөлісуTwitter-де бөлісу

«Сәләф» сөзі тілдік тұрғыдан «бұрын өмір сүргендер, ата-бабалар, бұрынғылар» дегенді білдіреді. Терминдік тұрғыда бұл сөз белгілі бір кезеңге қатысты мағынаға келеді. Яғни, пайғамбар (с.а.с.) заманында және одан кейінгі екі ғасырда өмір сүрген мұсылмандарды «сәләфи салих» деп атайды.

Осыған орай, имам Бұхари және Муслимде келген Абдулла ибн Масғұдтан (р.а.) жеткен Пайғамбарымыздың (с.а.с.) хадисінде: «Ең абзал кезең – менің кезеңім, сосын оларға жақын болған кезеңдер, содан кейін оларға жақын кезеңдер. Одан кейін куәліктері анттарынан, ал анттары куәліктерінен асып түсетін адамдар келеді», – деген.

Бұл хадиске сәйкес Ислам ғалымдары Мұхаммедтің (с.а.с.) заманында және одан кейінгі екі кезеңде өмір сүрген мұсылмандарды «сәләфи салих» деп сипаттайды. Бұл атаулар олардан кейін өмір сүрген мұсылмандарға қолданылмайды.

Әһлі сүннә уәл жамаға ұстанымы бойынша аталмыш дәуірден кейін өмір сүрген мұсылмандар «хәлафтар» (мұрагерлер, кейінгілер) деп аталады. Яғни, ағаш өз тамырымен қоректенетіні іспетті «хәлафтар» да алғашқы ғасырда өмір сүрген сахабалар жолымен қалыптасқан.

Ал қазіргі күні «сәләфтардың жолын ұстанамыз» ұранын бүркемелеп, өздерін сол жолда санайтын жалған сәләфилер: «сенім тұрғысы мен үкімдік амалдарды қазіргі заманға енгізуіміз қажет» дегенімен, шын мәнінде олардың көзқарастары 18 ғасырдың ортасында өмір сүрген нәждтік Мұхаммед ибн Абдулуаһһабтың пікірлеріне негізделген. Ал Мұхаммед ибн Абдулуаһһабтың көзқарасы болса дініміздегі алғашқы жікке бөлінуді тудырған «Хауариж» ағымына барып тіреледі. Бұл ағым өкілдері діни мәселенің шешімін табу барысында тек аят және хадистің өз сенімдеріне қайшы болмаған тұстарын алып, мәселенің жауабын тапқандай үстірт қарайды.

Сәләфизм идеологиясын қолдаушылардың негізгі мақсаттары – Құран мен сүннетті сақтаған сыңай танытып, 13 ғасырға жуық Ислам үмбетінің бірлігін қамтамасыз етіп келе жатқан фиқһ мектептерін түп-тамырымен жою. Олардың ұстанымы бойынша: «Мұсылмандарды  алауыздықтан Құран мен сүннетке берік болу ғана құтқарады. Ал Құран және сүннет тұрғанда мәзһаб ұстанудың еш қажеттілігі жоқ», – деп санайды. Бұл сөздері арқылы олардың бүкіл мұсылман үмметі мойындаған мәзһаб ғұламалары «Құран және сүннетті ұстанбаған» деген пікірлері бар екендігін байқауға болады.

Шындығында олар мәзһабтар арасындағы кейбір айырмашылықтарды айыптап, қарапайым халықты Құран мен хадистерді өз бетінше түсініп, ұстануға шақырады. Бір сөзбен айтқанда, әркім өз бетінше «ижтихад» жасауы керек. Бұл сөзсіз қайшылықтар мен даулы пікірлердің туындауына әкеледі. Мәзһабтар арасындағы келіспеушіліктер тек белгілі бір мәселемен шектелетін болса, жалған сәләфилік ұстанымдағы ағымдардың мәзһабсыздыққа шақыруы – шексіз келіспеушіліктерді тудыртып, мұсылмандарды жік-жікке бөліп, өмірінде қорқынышты апаттар туғызуы бек мүмкін.

Ұстаған оразам ақыретте маған шапағатшы бола ала ма?

Оразаның ақыреттегі пайдасы қандай?

21.03.2023
Наурызды тойлау Исламға дейін бастау алған

Наурызды тойлау Исламға дейін бастау алған

21.03.2023

Бұл жерде фиқһ мәзһабтары арасындағы кішігірім келіспеушіліктер сахабалар мен ізбасарлары арасындағы келіспеушіліктерден туындағанын айта кеткен жөн. Имам Табарани мен имам Байһақиде келген Пайғамбар (с.а.с.) хадисінде: «Сахабаларымның келіспеушілігі – сендерге рақым», – деген.

Оның үстіне ғасырлар бойы күллі мұсылмандар ұстанған дәстүрлі мәзһаб пен оларға ерген мүміндерді адасушы деп айыптау – үлкен жала жабу. Олай айтуымыздың себебі – Пайғамбар Мұхаммед (с.а.с.) ибн Мәжа мен имам Табараниде келген хадисте: «Алла менің үмметімді зұлымдықпен біріктірмейді», – деген. Атақты сахаба Абдулла ибн Масғуд (р.а.) бұл жайлы: «Мұсылмандар жақсы деп санайтын нәрсе Алланың алдында да жақсы», – деген.

Жалған сәләфилер әлемнің қай түкпіріне барса да мұсылмандар арасында түсініспеушілік, келіспеушілік пен алаңдаушылық туындатады. Бүгінде олардың негізгі ұстанымдары әһлі сүннә уәл жамаға көзқарасынан ауытқып, сахабалар мен олардың ізбасарларының жолында емес екендігі дәлелденді.

Олардың негізгі пікірлерінің ақылға қонымсыз екендігін дәлелдеу мақсатында, ғалымдар түрлі ғылыми еңбектер жарияланды. Мәселен, XIX ғасырда өмір сүрген белгілі үнді ғалымы Мұхаммед Сыддық Хасан әл-Қанужи (1832-1890 жж.) өзінің «Тақлидуль а-имма» атты кітабының 16-17 беттерінде жалған сәләфилер туралы: «Қазір «Құран мен хадисті білеміз, ұстанамыз» деген екіжүзді, атаққұмар топ пайда болды… Өздерін «ең шынайы, ең тақуа» деп, басқаларды көпқұдайшыл деулері таң қалдырады. Олар көрсоқырлық пен адасушы адамдар. Бұл діннен емес, жер бетінде таралған қастандық және үлкен бүлік», – деп пікір білдірген.

Өткен ғасырдың көрнекті ғұламаларының бірі, марқұм шейх Мұхаммед Саид Рамазан әл-Бути өздерін «сәләфиміз» деп атаушы топқа жауап ретінде «Сәләфилік – исламдық мәзһаб емес, берекелі дәуір кезеңі» атты еңбегінің 231-232 беттерінде былай дейді: «Ислам тарихының соңғы он төрт ғасырында біз құрметті имам немесе ғұламалардан: «Мұсылмандардың туралықта болу құжаты «Сәләфилер» деп атайтын топқа жатады», – дегенді естіген жоқпыз. «Сәләфи» деп аталатын топқа жатудың өзі бидғат болып саналады».

Қорытындылай келе, ата-бабаларымыз, жалпы мың жылдық момын-мұсылмандардың баршасы әһлі сүннә уәл жамаға ұстанымында  болған. Алайда XX ғасырдың ортасына қарай сүннет жолын ұстанған (әһлі сүннә уәл жамаға) жамағаттан ауытқыған қазіргі «уаһһабизм» жүйесінен жалған сәләфизм пайда болды. Ислам ғұламаларының ғасырлар бойы жасаған еңбектері мен жетістіктерін жоққа шығарып: «Тек «сәләфи салихтар» дәуірін берік ұстану керек» деген ойларын білдіруінің өзі жалған сәләфизмнің тар сипатын көрсетеді.

Қоғам арасында мұндай ағымдар қатарына біліп-білмей еріп кетіп жатқан азаматтардың бар екендігі – діни жат ағымның түп-тамырын зерттеп, оның шынайы болмысын ашып, халыққа ұғындыру кезек күттірмейтін мәселе екендігін білдіреді.

Б. ШАЙМЕРДЕН,

Түркістан облысының дін істері басқармасы

«Дін мәселелерін зерттеу орталығы» КММ-нің

Жетісай ауданындағы маманы,

Р. Нарбек

Тегтер: басты тақырыпваххабизмдіни ағымисламсалафизмсәләфизмсектасүннетуаххабизм
Бөлісу4Твитерге3Бөлісу3Бөлісу

Ұқсас мақалалар

Мәшһүр Жүсіптің көзқарасынша Әз-Наурыздың шығу тегі
Қоғам

Мәшһүр Жүсіптің көзқарасынша Әз-Наурыздың шығу тегі

20.03.2023
Жаһандану процессіндегі өркениет дамуының аспектілері
Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съезі

Жаһандану процессіндегі өркениет дамуының аспектілері

16.03.2023
Тағы жүктеу
Келесі жазба

Мүгедектігі бар балалар балабақша кезегіне қалай алынады

Пікір қалдыру Жауапты болдырмау

Э-пошта мекенжайыңыз жарияланбайды. Міндетті өрістер * таңбаланған

Көп қаралғаны

  • 2023 жылғы Ораза кестесі (барлық қалалар бойынша)

    2023 жылғы Ораза кестесі (барлық қалалар бойынша)

    269 рет бөліскен
    Бөлісу 107 Твитерге 67
  • Исламның 5 парызы – Ибраһимнің (а.с.) 5 қазынасы

    5330 рет бөліскен
    Бөлісу 2132 Твитерге 1333

Соңғы жарияланымдар

Оразаның ақыреттегі пайдасы қандай?

21.03.2023
0
Ұстаған оразам ақыретте маған шапағатшы бола ала ма?

Толығырақ оқу

Наурызды тойлау Исламға дейін бастау алған

21.03.2023
0
Наурызды тойлау Исламға дейін бастау алған

Толығырақ оқу

Төлеби ОСПАН: Діни сауатсыздық – діннің де, мемлекеттің де қас жауы!

21.03.2023
0
Төлеби ОСПАН: Діни сауатсыздық – діннің де, мемлекеттің де қас жауы!

Толығырақ оқу
Тағы жүктеу
Қазақстандағы Ислам

Kazislam порталы – мемлекетіміздің дін саласында жүргізіп жатқан жұмыстарын насихаттайтын еліміздегі бірден-бір интернет-ресурс.

Біздің қолдаушыларымыз:

 

  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы

© 2022 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
  • Бастапқы бет
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Сауалнама
    • Кітапхана
  • Жоба туралы
  • ҚАЗ
    • ҚАЗ
    • РУС

© 2022 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Қош келдіңіз!

Төмендегі тіркелгіге кіріңіз

Құпиясөзді ұмыттыңыз ба?

Құпия сөзді қалпына келтіру

Құпия сөзді қалпына келтіру үшін пайдаланушы аты немесе электрондық пошта мекенжайын енгізіңіз.

Кіру
-
00:00
00:00

Queue

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00