Әлемде ұлттар мен ұлыстарды бір шаңырақтың астына біріктіріп, береке мен бірліктің арқасында тату-тәтті өмір сүріп келе жатқан елдердің саны аз екендігі баршаға мәлім. Соның ішінде 130-дан астам ұлыс пен 18 конфессия өкілдері тұратын қазақ елі бейбіт тыныштықта өмір сүріп келеді. Осы қырынан Қазақстан бүгінде әлем елдеріне үлгі және өнеге болатындығы анық.
Қазіргі таңда елімізде түрлі сенім өкілдері өмір сүреді. Бұл этносаралық және конфессияаралық келісімді қолдау – мемлекеттік саясаттың басым бағыттарының бірі. Қазақстан қоғамының рухани тұрғыдан жаңаруында дәстүрлі діндер маңызды рөл атқарады. Ислам, христиандық және яһуди діндерінің жалпы адамзаттық және гуманистік құндылықтарының ұлтаралық және конфессияаралық келісім мен татулықты орнықтырудағы маңызы ерекше. Олар қоғамымызда достықты, өзара құрмет пен түсінісушілікті нығайтуға қызмет етеді. Еліміздің биік мінберлерінен айтылған осындай ойларды халыққа түсіндіріп, конфессияаралық келісім ісінде игі дәстүрлерге ие болғандығын паш етеді.
Қазақстан көне заманнан бері сан алуан мәдениеттер мен діндердің тоғысу мекені болғандығын, ел аумағында бірнеше ғасырлар бойы тәңіршілдік, зороастризм, манихейлік, буддизм, христиандық және ислам сияқты әртүрлі нанымдар бейбіт қатар өмір сүргенін, яғни толеранттылық пен конфессияаралық келісімнің үлгісі болғандығын көрсетеді. Елімізде тәуелсіздіктің екі онжылдығы барысында діни институттардың сан жағынан да, сапа жағынан да мәнді өсуі байқалды. Діни бірлестіктер саны ұлғайып, рухани дәстүрлер қайта өрлей бастады. Сондай-ақ жаңа ғибадатханалар салынуда – мешіттер, шіркеулер, синагогалар бой көтерді. Халықтың діндарлығының деңгейі өсті. Бұл үдерістер еліміздегі азаматтық бейбітшілік пен ұлтаралық келісімді сақтау мен нығайту, ар-ождан бостандығын, рухани жаңаруын қамтамасыз ету бағытында жүргізіліп жатқан саясаттың нәтижесінде орын алды.
Қазақстан тек ел ішіндегі татулық пен рухани жандануды қалыптастырумен ғана шектеліп қоймай, әрқашан да күллі әлемдік қауымдастықты ғаламдық деңгейдегі сындарлы үн қатысуға шақырып келеді. Осындай саясатқа ұласып отырған әлемдік маңызға ие бастама – Астанада Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының Съезін өткізу идеясы. Бұл Форум арқылы Қазақстан жер-жаһанның түрлі конфессиялары мен мәдениеттері өкілдерінің басын қосып, бейбітшілік пен өзара төзімділік қағидаларын насихаттайтындығын оларға өз ауыздарымен айтқызды.
Осы орайда, дана халқымыздың «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді» деген нақыл сөзі еріксіз еске оралады. Қазіргі жаһандану кезеңінде ұстағанның қолында, тістегеннің аузында кетпес үшін барша қазақстандықтар үшін ортақ міндет – өзара ынтымақ пен бірлікті сақтау мейлінше өзекті болып отыр. Басқа мемлекеттерге көз салып қарасақ, түрлі арандатушылық мен діни қақтығыстардың болып жатқандығын аңғаруға болады. Бұл мәселенің негізі ынтымақ пен бірліктің сақталмауынан болып отыр. Сол себепті этносаралық және конфессияаралық келісімде ынтымақ пен бірлікті сақтау әрбір Қазақстан азаматы үшін міндет.
Қорыта айтқанда, қазақ елі – әртүрлі дін өкілі мен әралуан мәдениеттің тоғысқан аймағы. Әлемдік аренаға Қазақстан конфессияаралық қарым-қатынасты нығайтқан тәжірбиелі ел ретінде танылды. Бұның өзі үлкен еңбектің арқасы екендігі анық. Осындай бейбіт елде татулықпен өмір сүріп жатқан қаншама ұлт-өкілдерінің ризашылығын көруге болады. Сол себепті, осындай тыныш заманда конфессияаралық қарым-қатынасты әрі қарай жақсарту үшін әрбіріміз өзіндік үлес қосайық!
Ә. ТҰЯҚБАЕВ,
Шымкент қаласы дін істері
басқармасының басшысы
