Жұма, 5 Желтоқсан, 2025
  • ҚАЗ
  • РУС
  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы
  • Кіру
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Исламдық қаржыландыру
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Исламдық қаржыландыру
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
Қазақстандағы Ислам
Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету

Имам Әбу Ханифа және ханафи ғалымдарының фиқһта қандай дәлелдерге сүйенген?

02.12.2014
- Сұрақ-жауап
0
289
ҚАРАЛДЫ
Facebook-те бөлісуTwitter-де бөлісу

Имам Әбу Ханифа және ханафи ғалымдарының фиқһта сүйенген дәлелдері:

  1. Құран Кәрім. Құран Кәрім – Ислам шариғатының негізі. Исламның жалпы қағидалары Құраннан алынады.
  2. Сүннет. Сүннет – Алла Елшісінің шариғат үкімдерін қамтыған сөздері, іс-әрекеттері мен мақұлдаған істері.
  3. Ижма. Ижманың фиқһтағы мағынасы – Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) дүние салғаннан кейін мұсылман мүжтәһид ғалымдарының белгілі бір діни үкімге бірауыздан келісуі. Ижма нақты дәлел санатына жатады, оған күмәнмен қарап, қарсы шығу дұрыс емес.
  4. Қияс. Құран аяттары мен хадистерде және ижмада ашық үкімі жоқ қандай да бір қалыптасқан ахуалды Құран мен хадисте сөз болған қандай да бір жағдаймен салыстыра отырып, ұқсастығына қарай шешім шығару. Қияс нақты бір негізге сүйенгенде ғана дұрыс саналады. Негізінен қияс арқылы жаңа бір үкім белгіленбейді. Қияс арқылы Құран мен сүннетте негізі бар үкім шығарылған болады.
  5. 5.       Сахаба сөзі. Мұхаммед пайғамбар (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) заманында өмір сүріп, оған иман келтірген және оны көргендерді «сахаба» дейді. Ислам құқықшыларының көпшілігінің көзқарасы бойынша, ижтиһадпен шешілмейтін бір мәселеде сахабаның сөзі дәлел бола алады. Өйткені, сахаба сөзінің Хазіреті Пайғамбардан (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) естіген, үйренген бір мәліметке сүйену ықтималы қуаттырақ. Ханафилар етеккір мерзімінің ең азы үш күн болуын Ибн Масғудтың (р.а.), ең көп жүктілік мерзімінің екі жыл болатындығын Хазіреті Айша анамыздың (р.а.) айтқан сөздеріне сүйене отырып белгілеуі осыған мысал бола алады.
  6. Истихсан. Мүжтәһидтің қандай да бір мәселеге қатысты, осыған ұқсас екінші бір мәселеге үкім берерде Құран, хадис, ижма, зәрулік, жасырын қияс, әдет-ғұрып секілді дәлелдерге сүйеніп, алғашқы үкімді тастап, одан күштірек екінші бір үкімді алуы. Ханафилердің истихсан әдісі «Қиындықты тастап, жеңілін таңдау» принципі негізінде жүзеге асады. Ханафи ғалымдары осы әдісті қолдана отырып, уақыт талабына қарай діннің негізгі қағидалары аясында жаңа үкімдер шығаруға қол жеткізген.
  7. «Әдет-ғұрып». Қандай да бір елдің немесе ұлттың арасында көпшіліктің қолдауына ие болып, қолданысқа енген, белгілі бір қимыл-әрекеттен тұратын және сол халықтың өмір сүру салтынан хабардар ететін әдеттер жиынтығы. Шариғат негіздеріне қайшы келмей, арамды адал, адалды арам қылмай, адамдар арасында әдетке айналған ғұрып дұрыс, яғни сахих ғұрып болып саналады. Шариғат үкімдерінің және Ислам құқығының негізгі қағидаларына қайшы келмейтін әдеттер негізге алынуы керек. Өйткені, Ислам құқығындағы үкімдердің негізгі мақсаты – адамдардың игілігі, әділетсіздікті болдырмау және қиындықтың алдын алу. Ислам құқығы бойынша, үкім берілер кезде белгілі бір қоғамда әдетке айналған, ғылым-білімде өзіндік орны бар ғалым мамандарының құптаған көзқарасы ескеріледі.

 

 

 

Дінаралық татулықтың маңызы неде?

01.12.2025

Оқушының сабақты тастап, жұмаға баруына бола ма?

26.11.2025
Таңбалар: Балғабек Мырзаев
Бөлісу7Твитерге4Бөлісу1Бөлісу

Ұқсас мақалалар

Мешіттерді бейберекетсіз салу бәсекелестікке айналып кеткен жоқ па?
Қоғам

Пайдаңды тигізе алмасаң да, зияныңды тигізбе немесе мешіт салуға неге қарсымыз?

08.09.2023
Балғабек Мырзаев: Ақпараттың көптігінен теріс бағытқа түсіп кетіп жатқандар бар
Сұхбат

Балғабек Мырзаев: Ақпараттың көптігінен теріс бағытқа түсіп кетіп жатқандар бар

09.07.2023
Тағы жүктеу
Келесі жазба

Исламда Отанды қорғау ұғымы бар ма?

Пікір қалдыру Жауапты болдырмау

Э-пошта мекенжайыңыз жарияланбайды. Міндетті өрістер * таңбаланған

Соңғы жарияланымдар

Жаңалықтар

Аида Балаева Халықаралық волонтерлер күнімен құттықтады

05.12.2025
«Үздік имам» интеллектуалды білім сайысының жеңімпаздары марапатталды
Жаңалықтар

«Үздік имам» интеллектуалды білім сайысының жеңімпаздары марапатталды

05.12.2025
Бауыржан Момышұлының өмірі мен қызметіне қатысты түпнұсқа құжаттар
Жаңалықтар

Бауыржан Момышұлының өмірі мен қызметіне қатысты түпнұсқа құжаттар

04.12.2025
Тағы жүктеу
Қазақстандағы Ислам

Kazislam порталы – мемлекетіміздің дін саласында жүргізіп жатқан жұмыстарын насихаттайтын еліміздегі бірден-бір интернет-ресурс.

Біздің қолдаушыларымыз:

  • Бастапқы бет
  • Жоба туралы

© 2025 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Нәтиже жоқ
Барлық нәтижені көрсету
  • ҚАЗ
  • РУС
  • Жаңалықтар
  • Мақалалар
    • Мемлекет және дін
    • Ислам
    • Қоғам
    • Ағымдар ақиқаты
    • Исламдық қаржыландыру
    • Ғибратты әңгімелер
  • Сұхбат
  • Сұрақ-жауап
  • Видео
  • Тағы
    • Инфографика
    • Кітапхана
    • Сауалнама
    • Дінтану бұрышы

© 2025 kazIslam.kz Яндекс.Метрика ZERO.kz

Қош келдіңіз!

Төмендегі тіркелгіңізге кіру

Құпиясөзді ұмыттыңыз ба?

Құпия сөзді қалпына келтіру

Please enter your username or email address to reset your password.

Кіру
-
00:00
00:00

Queue

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00