Мешіттердің негізгі қызметі – құдайға құлшылық ететін орын. Сонымен қатар олар мәдени мұра мен ислам сәулет өнерінің ерекше стилін көрсетеді. Әлемде көптеген таңқаларлық әдемі мешіттер бар, алайда судың үстінде тұрған ғибадатханалар жайында біле бермейміз. Бұл мақалада біз оқырмандарға судың ортасында орналасқан таңғажайып мешіттер туралы айтып береміз.
Стамбулдағы (Түркия) Ортакой мешіті – әлемнің ең әдемі аспалы көпірлерінің бірі саналатын Еуропа мен Азияны тұңғыш байланыстыратын Босфор көпірінің маңында орналасқан. Ортакой мешітін «Үлкен мешіт» деп те атайды. Мешіт құрылысы 1854-1856 жылдар аралығында салынды. Осындай тарихы терең, адамның көз жауын алатын ғибадат орнын салуды алғаш Сұлтан Абдулмеджид бастаған екен.
***
Путражаядағы (Малайзия) Путра мешіті қаланың атымен аталатын жасанды көлдің жағасында орналасқан. Мешіт 1999 жылы белгілі малайзиялық сәулетші Ник Мохаммад Махмуд идеясымен салынған екен. Содан бері ол Путражая қаласының көрнекті жеріне айналды, сондай-ақ өзінің талғампаздығымен және көркемдігімен, тіпті сәулет өнерінің шеберлігімен мұсылман халқын таң қалдырған.
Малайзия ғажайыптарының бас сәулетшісі саналатын, туған елі еркелетіп Доктор М. атап кеткен Махатхир Мохаммад «Менің бұл шешімімнің құндылығы мен дұрыстығын малай халқы елу жылдан кейін анық түсінетін болады» деп мешіттің маңыздылығын айтқан екен.
Малайзияның Ислам дініне беріктігі, әсіресе, Рамазан айында ерекше байқалады. Көшелерде халықты осы ұлық мейраммен құттықтаған мерекелік плакаттар, жарнамалар ілінеді. Барлық мешіттерде ауыз бекіту (сәресі) мен ауызашарға (ифтар) арналған дастархандар жайылады. Кейбір мектептер мен оқу орындарында осы айда арнайы демалыс беріледі.
***
Қалқымалы Танжунг Буна мешіті (Пенанг, Малайзия) теңізге жақын салынған, ал толқындар кезінде ол теңіз бетінен өтіп бара жатқан сияқты көрініс береді. Мешіт 2004 жылы цунамиден зардап шеккен ескі діни ғимарат орнында салынды.
***
Касабланкадағы (Марокко) Хассан II мешіті – Мароккодағы ең үлкен мешіт. Ғимарат Атлант мұхитының жағасында орналасқан, оның көрінісі 25000 сенушіге арналған. Тағы 80 000 адам мешітке жақын алаңда намаз оқи алады. Осылайша, жалпы сыйымдылығы 105 000 құлшылық етушіге арналған.
Бір мұнарасының биіктігі – 210 метр. Мешіттің дизайнын Француз сәулетшісі Мишель Пинсо жасаған. Мешіт құрылысы 1986 жылдан 1993 жылға дейін жүргізілген екен.
***
«Сұлтан Омар Әли Сайфуддин» мешіті – Бруней сұлтанатының астанасы Бандар-Сери-Бегаван қаласында, өзен жағасында орналасқан. Ол Азия-Тынық мұхиты аймағындағы ең керемет мешіттердің бірі және Брунейдің басты көрікті жері болып саналады. Мұсылман ғибадатханасы 1954 жылы құрылысын бастаған 28-ші Бруней сұлтан Омар Али Сайфуддиннің есімімен аталады. Құрылыс жұмыстары 1958 жылы аяқталды.
***
Малакка (Малайзия) қаласындағы Малакка бұғазы жасанды Пула Мелака аралында орналасқан, материкке 30 метрлік көпір арқылы қосылған және шамамен 2 гектар аумақты алып жатыр. Биік толқындар кезінде су деңгейі ғимараттың іргетасына көтеріліп, мешіт тікелей су үстінде тұрғандай болады.
Мешіттің құрылысы төрт жылға жуық уақытқа созылды (2003-2006) және оны 2006 жылы қарашада сол кездегі Малайзия Королі Туантка Сайед Сиражуддин ресми түрде ашты.
***
Швеццген мешіті (Баден-Вюртемберг, Германия) – Палатинаттың сайлаушысы Чарльз IV Теодор Манхаймға жақын орналасқан Шветцгендегі жазғы резиденциясының кең сарай саябағында тұрғызу туралы шешім қабылдаған таңғажайып ғимараттардың бірі.
***
Пучонг Пердана мешіті (Селангор, Малайзия) Пучонг көлінің жанында орналасқан. Оны Масжид ас-Салам деп те атайды. Мешіт үш жылдан астам уақыт салынды және 2006 жылы ашылды.
Куала Теренганган кристалды мешіті (Малайзия) 2008 жылы қала орталығынан 10 км қашықтықта Теренггану өзенінің жағасында салынған. Мешіттің түсі өзгеретін айна беттерінің көптігіне байланысты “Хрусталь” деп атала бастады.
Діни алаңның төрт жағында төрт мұнара тұрғызылды, олардың біреуі 42 м-ге дейін жетеді. Мереке және жұма уағыздарында Кристалл мешітінің өзінде 1500 адам, ал оның алдындағы алаңда 10 000 адам құлшылық етеді. Сонымен қатар, ол қазіргі заманғы ғимараттардың барлық параметрлеріне сәйкес келеді, сондықтан ол Интернет және Wi-Fi-мен жабдықталған.
Өзінің ерекше стилі мен ойластырылған сәулетімен Малайзиядағы Хрусталь мешіті жиі «Ең әдемі мұсылман намазханасы», «Оңтүстік-Шығыс Азиядағы ең үлкен мұсылман ғимараты», «Әлемдегі таңғажайып мұсылман ғибадатханаларының бірі» деген атақтармен марапатталады.
***
Туанку Мизан Зайнал Абидин мешіті, Путражая (Малайзия) 2010 жылы Путражая көлінде салынды.
Мешіт жоғары технологиялық стильде жасалған. Ғимарат толығымен болаттан жасалған және бірқатар ерекшеліктерге ие: оның қатты бетонды қабырғалары жоқ және оның ішкі кеңістігі барлық желге ашық. Михраб орналасқан қабырға бөлігі 13 метрлік әйнек панель болып табылады, ол Германиядан жеткізілді, ал ғимарат корпусы көшеде шу шығаратын етіп жасалған, сондықтан ол әрдайым тыныш. Мешіт ішінде террастарда қаланың керемет көрінісі бар сәндік бассейндер бар.
***
Кота Кинабалудағы су мешіті (Сабах, Малайзия) Оңтүстік Қытай теңізіндегі Ликас шығанағының жағасында орналасқан.
Бұл құрылыстың ауқымдылығы жақында – 2000 жылы пайда болды. Дәл сол кезде Кота Кинабалу қаланың ресми мәртебесін алды және су үстінде мешіттің ашылуы осы оқиғаға сәйкес келді. Ғимарат 12 мың адамға арналған үлкен намазханадан тұрады.
«Тенгку Тенг Захар» мешіті (Теренггану штаты, Малайзия) – Оңтүстік-Шығыс Азияның әйгілі көрнекті жерлерінің бірі. Ол Куала Ибая шығанағында, дәл осындай өзен теңізге ағатын жерден алыс емес жерде орналасқан. Мешіт арнайы құбылмалы понтондарға орнатылған.
Құрылыстың басты ерекшелігі – мешіт табиғи резервуарда – көлде орналасқан (демек, бұл атау «өзгермелі»). Шын мәнінде, ғимарат, әрине, жүзбейді, бірақ арнайы платформаларда тұрады.
Қалқымалы мешіттің ауданы – 1372 шаршы метр, онда бір уақытта 2 мың адамға дейін болуы мүмкін. Намазханада мың адамға дейін отырады. Мұнараның биіктігі 30 метр, мешіттің жанында 400 көлікке арналған тұрақ бар. Мешітте дүкен мен шағын кітапхана да бар.
Қалқымалы мешіт Махмуд әл-Муктафи Биллах Шахтың соңғы сұлтан Теренганғанының тапсырысы бойынша салынды. Құрылыс 1991 жылы басталып, 1995 жылы аяқталды, сұлтан мешіттің салтанатты ашылуына өзі қатысты. Қалқымалы мешіт өзінің ресми атауын сұлтанның қайтыс болған анасының құрметіне алды.
Әлемнің түкпір-түкпірінде орналасқан осындай таңғажайып мешіттердің бар болуы, мұсылман халқының құндылығын көрсететіні даусыз.
