Жыл сайын 8 шілдеде әлем бойынша Дүниежүзілік аллериямен күрес күні аталып өтеді.
Қазіргі уақытта елімізде коронавирустық инфекция індетінің кезекті жоғарылауы байқалуда. «Дельта» штаммының таралу қаупі бар. COVID-19-ға қарсы азаматтарға тегін вакцина жасалып жатыр. Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ Республикалық аллергологиялық орталығының басшысы, ҚР аллергологтар, иммунологтар мен иммунореабилитологтар қоғамының төрағасы, м.ғ.д., профессор Таир Нұрпейісов: «Осы кезең аллергиялық аурулардың ең көп таралуына себеп болатын арамшөптердің гүлдену кезеңінің басталуына сәйкес келетіндігін ескере отырып, қауіпсіздік шараларын ұстанған жөн» дейді.
Вакцинацияға қатысты жалған ақпарат
Таир Темірланұлының айтуынша, жалпы аллергияның вакцина жасауға және COVID-19 қарсы вакцина жасауға қарсы көрсеткіштері жоқ. Республикалық аллергология орталығы мамандарының ұстанымы халықаралық мәліметтермен, оның ішінде Еуропалық аллергология және клиникалық иммунология академиясының (ЕАКИА) келісім құжатында жарияланған мәліметтермен бірдей, олар:
– Вакциналармен немесе инъекциялық дәрі-дәрмектермен байланысты емес респираторлық, тағамдық (соның ішінде тауық жұмыртқасына), эпидермальдық, жәндіктерден, сондай-ақ латекстен болатын аллергиялық реакциялар COVID-19 вакцинациясына қарсы көрсеткіш емес.
– Аллергиялық аурулардың асқынуы – вакцина жасауға уақытша қарсы көрсеткіш. Мұндай пациенттерге ауру симптомдары қайтқан кезінде вакцина жасауға болады. Уақытша медициналық қарсы көрсеткіштің ұзақтығын тікелей дәрігер шешеді.
– Ағымы бақыланатын бронх демікпесі, оның ауыр түрі вакцина жасау үшін қарсы көрсеткіш емес. Бірақ вакцина жасар алдында аурудың деңгейін бағалау үшін өзіңіздің дәрігеріңізге қаралған жөн.
Қарсы көрсеткіштер
– Вакцинацияға абсолютті қарсы көрсеткіш – адамның өміріне қауіпті ауыр реакцияларға шалдыққандардың (анафилактикалық шок, асфиксиямен болатын Квинке ісігі, Лайелл синдромы және т.б.), расталған құжаттарының, сондай-ақ вакцинаның компоненттеріне жеке төзбеушілігінің болуы. Вакцинаның әр түрінің компоненттері түбегейлі ерекшелінеді, сондықтан Қазақстанда қолжетімді басқа өндірушінің вакцинасын таңдай аласыз.
– Вакцинация жасауға уақытша қарсы көрсеткіш – созылмалы (оның ішінде аллергиялық) аурулардың асқынуы. Бұл жағдайда вакцина жасауды 2-4 аптаға шегеріп, дәрігерге қаралып және емдеу курсынан өткен дұрыс.
Халық арасында вакцина жасаған кезде жедел реакция болады деген қорқыныш бар.
Әдетте, жіті анафилактикалық реакция инъекция жасағаннан кейін 5-20 минут өткен соң пайда болады, көп жағдайда бірден болады. Бұл кезде адамдар вакцина жасалған жердегі медицина қызметкелерінің бақылауында болады.
Егер сіздің анамнезіңізде аллергиялық ауру бар болса, вакцинацияны медицина ұйымдарында жасағаныңыз дұрыс (тіпті стационардың жанындағы емханалардың базасында жасауға да мүмкіндік бар).
Аллергиктерге арналған қажетті кеңестер
– Аллергиктер аллергиясы жоқ адамдарға қарағанда коронавируспен жиі ауырады. Демікпеге қарсы препараттарды қабылдау тіпті коронавирустық пневмонияның жеңіл ағымына әсер ете алады.
– Аллергиялық риниттің белгілері COVID-19 симптомдарына ұқсас болуы мүмкін (иіс пен дәмді сезбеу, жөтел, әлсіздік, дене қызуы, бас ауруы және т.б.).
– Антибиотиктер аллергиялық реакцияның себебі ретінде басқа дәрілердің ішінде бірінші орында (80%-ға дейін) тұр. Профилактикалық мақсатта антибиотиктерді қабылдамаңыз, өз бетіңізше емдеумен айналыспаңыз, бұл өте қауіпті болуы мүмкін!
– Аллергиялық ауруларды, оның ішінде демікпені емдеу КВИ қаупінен тоқтатылмауы тиіс. Аллергологтың нұсқауларын орындаңыз, базистік терапияны қабылдаңыз!
– Аллергиялық аурулардың қатты асқынуын күтпей-ақ, аллергологтан алдын ала консультация алыңыз.
– Егер сіз аллергияға шалдығып, басқа препараттарды шұғыл қабылдауға мұқтаж болсаңыз, бұл ретте олардың қауіпсіздігіне сенімді болмасаңыз – оларды қабылдауды заманауи антигистаминді дәрілік заттар (мысалы, левоцетиризин) аясында бастаңыз. Олар шоктың даму қаупі мен басқа аллергиялық асқынулардың қаупін азайтады.
– Биологиялық белсенді қоспалар, поливитаминдер және өсімдіктен жасалған препараттардан бас тартыңыз – олардың пайдасы болуы мүмкін, алайда қауіптілігі нақтырақ.
– Табиғат аясында, ауылшаруашылық жұмыстарда, өсімдік, жәндіктермен тығыз байланыста болуды шектеңіз.
– Өзіңізді хлордан және қоғамдық орындарда себілетін басқа антисептиктерден қашықтықта ұстаңыз, олар денсаулыққа зиян келтіруі мүмкін, үйде химияны пайдалануды шектеңіз.
– Диета ұстаңыз.
– Үрейге берілмеңіз, аллергияны тоқтатуға арналған дәрілік заттар қолжетімді және олар сатылымда бар.
– Ғаламтордағы «сарапшылардың» «пайдалы» кеңесін тыңдамаңыз. Мамандармен кеңесіңіз.
Республикалық аллергология орталығының
Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ Баспасөз қызметі